Beelddenkers & HSP

In communicatie met een ander draait het altijd om timing. Wanneer kan je wat wel of niet zeggen. Wanneer wordt er misschien zelfs van je verwacht dat je je uitspreekt. Vaak hebben we het gevoel alsof we op een heel dun koord aan het dansen zijn. Elk moment kan je misstappen en vallen, heel hard vallen. De ander begrijpt je totaal niet! Als je geluk hebt, hangt er een vangnet om je op te vangen. Dit geluk heb je wanneer degene met wie je spreekt zelfbewust is en jouw woorden kan ontvangen. Hoe een ander jouw woorden ontvangt, is afhankelijk van de kwaliteit van de communicatie. Onder deze kwaliteit versta ik een houding en een intentie waarbij je de ander in zijn waarde laat.

In gesprekken die op persoonlijk en professioneel niveau plaatsvinden heb je altijd te maken met het specifieke kader waarin de gesprekspartners zich bevinden. Als het bijvoorbeeld gaat om een zoon van 21 jaar die zijn vleugels wilt uitslaan door samen met zijn vrienden op vakantie te gaan, is het voor de moeder een kwestie van loslaten. Hoewel de moeder al zenuwachtig wordt bij het idee dat hij in twaalf dagen vier landen gaat bezoeken waar het eventueel onveilig kan zijn. De moeder voelt aan dat de zoon ook onzeker en bang is, maar het uitspreken van de onuitgesproken gevoelens van haar zoon heeft altijd tot hevige discussies geleid. De ervaring leert. Het is beter om gedachten voortkomend uit bezorgdheid en angst voor zich te houden.

In een andere situatie, op professioneel niveau, kan er van je verwacht worden dat je je uitspreekt. Dit kan communicatie betreffen op het niveau van collega’s, tussen een werknemer en zijn manager of tijdens vergaderingen. Als je bijvoorbeeld aan je collega merkt dat hij ergens over twijfelt, maar het niet uitspreekt, kan je door middel van het stellen van open vragen het pijnpunt boven tafel krijgen. De oplossing zou binnen handbereik kunnen liggen. Door iemand op zijn gemak te stellen en het bespreekbaar te maken, bevorder je het contact tussen collega’s. Bovendien kan het direct een positief effect hebben op de beoogde resultaten van de organisatie.

Kiezen voor het wel of niet teruggeven van wat we tijdens een gesprek voelen bij de ander is sterk afhankelijk van de context waarin wij ons begeven. Het zelfbewustzijn van de personen en de kwaliteit van de communicatie die zij toepassen zijn daarnaast bepalend voor de uitkomst. Alvorens in te gaan op de tips die ik aan je wil meegeven, omschrijf ik in deze blog de valkuilen waar we met open ogen in vallen. Weten welke valkuilen dit zijn en hier bewust van zijn wanneer de gespreksmomenten zich voordoen is een hele kunst. Laten we beginnen bij het begin: stilstaan bij de valkuilen.

Anderen voelen niet wat jij voelt

Wat zou het makkelijk zijn om in deze hooggevoelige wereld te leven wanneer anderen voelen wat jij voelt. ‘Je hebt toch wel door dat je weer teveel hooi op je vork neemt! Ik voelde het aankomen. Ik dacht dat jij het ook wel wist, want de vorige keer was je er nog zo lang ziek van geweest. Je moest je afmelden bij het werk. Nu zit ik weer met de gebakken peren.’ Nee, in de meeste gevallen is het niet duidelijk. Het is handig om te beseffen dat de ander niet voelt wat jij voelt. Je vermijd hiermee mogelijke discussies die alleen maar energie vreten en nergens naar toe leiden.

Open kaart willen spelen

Een sterke drijfveer hebben om open kaart te spelen tijdens gesprekken is positief. Helaas vindt het omgekeerde plaats wanneer de ander er niet klaar voor is om open kaart te spelen. De ander waardeert het niet en je krijgt de wind van voren. Open kaart spelen heeft alleen zin wanneer de weg ervoor is geplaveid in de vorm van open communicatie waarbij de communicatie is gebaseerd op authentieke interesse. En wanneer de ander bereid is om erover te praten.

Uitschakelen van het gevoel

Overweldigd raken door alle emoties van de ander kan leiden tot het willen ‘uitschakelen van het gevoel’. Over het algemeen gaan mensen dan van alles doen om zichzelf af te leiden van datgene wat ze voelen: uitgaan, films kijken, lezen, op vakantie gaan etc. Ik zie dit als het afhakken van je arm. Een onderdeel van je lijf wat het geheel compleet maakt. Hiermee doe je alleen maar jezelf pijn. Op den duur laten de gevoelens zich weer zien en dan begin je van voren af aan. De emoties willen erkend worden. Gevoeld worden. Gezien worden.

Blijven piekeren over oneerlijkheid

De hele dag blijven piekeren over wat er niet is gezegd door de ander. Het piekeren heeft brandstof nodig. In een dergelijke situatie kan de brandstof zijn dat je stuit op de oneerlijkheid van de mens. Vinden dat de ander oneerlijk is geweest, maakt je boos en vervolgens sla je aan het piekeren. Je piektert en piekert en blijft in rondjes draaien. Jij wordt er gek van. Jij wordt er moe van. De emoties die we bij de ander voelen en niet worden gezegd, zijn vaak heel intens voor de ander. De emoties raken aan woede, verdriet en angst. Mensen benoemen alleen datgene waar ze klaar voor zijn. Als je dit beseft, hoef je niet de hele dag erover te piekeren en boos te zijn. Jij bent verantwoordelijk voor wat jij voelt en de ander voor wat hij voelt.

Bevestiging zoeken in alle hoeken

Een beweegreden om voor de ander te benoemen wat je voelt bij hem, kan zijn dat je bevestiging wilt. Je wilt terugkrijgen dat het waar is. Afhankelijk van of de persoon zich bevindt op eenzelfde bewustzijnsniveau als jij kan het benoemen ervan uitdraaien op een positieve ontwikkeling van het gesprek. Het wordt pas een enorme valkuil wanneer je het tegen iemand zegt die er niet klaar voor is. En het wordt nog erger wanneer de ander het ontkent en in de verdediging schiet. Dit soort situaties zuigen je helemaal leeg. Dus vraag jezelf altijd af of de persoon er klaar voor is. Dat voel je ook als je je eigen gedachten en gevoelens even opzij zet.

Blijven communiceren als je moe bent

Als je blijft communiceren wanneer je moe bent, weet je zeker dat je je begeeft in de energie van de ander. Dit kan alleen maar van kwaad tot erger worden en jij mag jezelf na afloop bij elkaar rapen. Tijdens zo’n gesprek is het heel lastig om je eigen gedachten en gevoelens te scheiden van de gedachten en gevoelens van de ander. Denk maar eens terug aan een situatie waarbij je bleef praten, terwijl je eigenlijk allang had willen stoppen. Als je als hooggevoelige de ander heel sterk voelt, kan het zijn dat je jezelf minder de ruimte geeft. Als je vermoeid bent, is de kans op miscommunicatie hoger. Geef aan dat je liever een andere keer verder wilt praten.

Bron: Chungmei Cheng, Orchid of Life, 11 juli 2013