Edel Maex : Iedereen Weet

Geplaatst op vrijdag 15 mei 2015 @ 02:23 , 685 keer bekeken

Edel Maex is psychiater, zenleraar en een van de grondleggers van het werken met Mindfulness Training in de Lage Landen. Hij leidt al meerdere jaren een zengroep in Antwerpen. Onlangs verscheen een nieuw boek van zijn hand: Iedereen weet.  

Iedereen weet is de neerslag van de toespraken die Maex geeft in zijn zengroep. Deze reflecteren de vragen die de groep bezighoudt: waarom beoefent men Zen? Hoe past religie in deze (post)moderne tijd waarin wetenschap en kritische rationaliteit zo’n grote rol spelen? Max zijn toespraken zwengelen discussies aan onder de leden en hoewel ze op zichzelf staan, kennen ze een thema: iedereen weet. Dit weten is universeel en ligt, volgens Maex, besloten in ons zijn als we durven woorden en zekerheden los te laten en met een open geest en open hart te kijken. 

Iedereen weet, maar toch bestaat er de vraag hoe we zinvol kunnen omgaan met religie in deze tijd. Edel Maex doet een handreiking naar de antwoorden op deze vraag. Zijn toespraken en denken, gegoten in korte hoofdstukken, zijn filosofisch en psychologisch van aard. Zo noemt hij begrippen als fascinatie en angst en spreekt over hun rol bij het vermogen tot openheid. De wetenschappelijke empirische achtergrond van Maex is duidelijk aanwezig in het schrijven en hij noemt zichzelf meerdere malen een darwinist. Zo stelt hij nadrukkelijk niet te spreken over ‘spiritualiteit’ omdat aan dit begrip grote bezwaren zouden kleven. Het zou naar het geestelijke, zweverige verwijzen en niet naar het aardse lichamelijke en ook zou het verwijzen naar een individuele ervaring, los van de gemeenschap. De term religie is in zijn ogen bruikbaar omdat het niet een eenduidige term zou betreffen. Het zou vaag zijn en ondefinieerbaar. 

maex72dpi.jpg?itok=5sGAxOqQDe handreiking die Maex met zijn boek probeert te geven verzandt hier mijns inziens al bij aanvang in een tegenstrijdige discussie van etymologische aard. De taal die Maex probeert te bezweren door woorden en zekerheden los te laten en met een open geest en hart te kijken, blijkt met dit argument toch een beperkende gevangenis. Spiritualiteit is religie en religie is spiritualiteit. Beide kennen vele vormen, definitief en gedaanten, maar het een scheiden van het ander is het installeren van een zekerheid en beperkt mij als lezer, bij aanvang om met een open geest en hart te lezen.

De ondertitel is: Zen en religie in tijden van wetenschap; het antwoord op deze vraag lijkt uiteindelijk, niet geheel verrassend, besloten in het hart. Het hart kent immers alleen de taal van liefde en denkt niet, maar voelt. Max spreekt over het vinden van een middenweg waar we in stilte ons hart kunnen ontmoeten. Zolang de wetenschap gebaseerd is op waarneming blijft de vraag relevant wat wij precies waarnemen. Dat wij niet met zekerheid kunnen stellen dat onze waarneming allesomvattend is, maakt van de wetenschap een perspectief, maar geen waarheid. De vraag van Maex zou wat mij betreft dan ook niet moeten zijn hoe wij Zen en religie in tijden van wetenschap moeten beleven, maar hoe de betrekkelijk jonge empirische wetenschap beleeft of beoefent zou moeten m.b.v. eeuwenoude religieuze en spirituele kennis. 

Voor wie religieuze antwoorden zoekt in een rationeel-kritisch domein, is Iedereen weet een mooi pleidooi van de voorzichtige band op gepaste afstand die wetenschap en religie met elkaar kunnen onderhouden. Zij zullen echter pas echt verenigd worden als we alle zekerheden en definities loslaten. Dat is geen middenweg, maar DE weg.

Meer informatie over Edel Maex is hier te vinden. Zijn boek kan hier besteld worden.

Bron: http://spiritualiteit.blog.nl/


Welkom bij Clubs!

Kijk gerust verder op deze club en doe mee.


Of maak zelf een Clubs account aan: